Wat is waar?

Vanochtend las ik een nieuwtje op Retecool: Neil Young komt met een vervanger voor MP3. Het bericht klonk zo mistig, dat ik eens op zoek ging naar de werkelijkheid achter het bericht en die bleek treurig.

De kern van het  bericht luidde ongeveer als volgt:

Rolling Stone Magazine heeft ontdekt dat Neil Young werkt aan een nieuwe standaard genaamd “Pono”, want hij heeft zo’n hekel aan Mp3. Het wachten is enkel nog op de goedkeuring van de patenten maar dan kunnen we dus muziekbestanden in studio-kwaliteit van de interwebs trekken.

U vindt dit bericht misschien niet zo gek klinken, ik wel. Want als je schele hoofdpijn en tinnitus krijgt van Mp3-bestanden (en voor mijn part ook alle alternatieven, zoals Ogg, Flac, AAC, WMV en wat al niet meer), dan is er geen enkele reden om te “wachten op goedkeuring van de patenten”. Sterker nog: die goedkeuring, dat kan wel een paar jaar duren; maar je patent is dan met terugwerkende kracht geldig vanaf de aanvraag.

Gelukkig, u ziet het, stonden de brondocumenten vermeld: Rolling Stone Magazine (niet de minste) en een mij verder onbekende FWD Magazine, die zich (en dat is ietwat verdacht) baseert op datzelfde Rolling Stone Magazine. In de Rolling Stone las ik niks over patenten, maar wel iets over — wat in Nederland heet — merkenbescherming. Young applied for six trademarks (merknamen), om precies te zijn.

Dat maakte het nog vreemder. Je hebt een nieuw, revolutionair muziekformaat ontwikkeld, maar je wacht even tot de merknaam goedgekeurd is? In, nota bene, de USA, waar ze de softwarepatenten hebben uitgevonden?

Er zijn vele alternatieven voor MP3, sommige fabrikant-gebonden (WMV, AAC), sommige vrij beschikbaar (OGG, FLAC). Er zijn vast ook heel wat hobbyisten die NOG betere geluidsformaten ontwikkeld hebben. Maar registratie van de merknaam aanhalen als eerste wapenfeit bij je studio-kwaliteit-glimmend-nieuwe geluidsformaat, dat klinkt als een verlate 1-aprilgrap.

Het werd pas echt schokkend toen ik een beetje ging rondneuzen naar de achtergronden bij dit nieuws. Allerlei serieuze nieuwsmedia hadden de kolder klakkeloos overgenomen, soms zelfs met bronvermelding, er werd hier en daar een eigen draai aan het “nieuws” gegeven maar in de basis was het gewoon het artikel Rolling Stone Magazine, waarbij de vertalers allemaal dezelfde fout gemaakt hadden met het U.S. Patent and Trademark Office.

Radio2: Neil Young patenteert pono,  De Standaard: Neil Young gaat de strijd aan met Mp3, De Telegraaf: Neil Young patenteert nieuw audioformaat, Neil Young wil Mp3 vervangen, hij patenteert nieuw audioformaat, ontwikkelt eigen digitale audio-standaard,  patenteert nieuw revolutionair audioformaat en dat laatste nog een paar keer, bij andere bij de Persgroep aangesloten kranten (Parool, Volkskrant). Met als bron HLN.be, ook van de Persgroep.

De Persgroep citeert dan ook nog eens de bron der bronnen, het persbericht van Blue Rider Press over de aankomende autobiografie van Young, maar maakt daarin een forse vertaalfout: “Young is also personally spearheading the development of Pono, a revolutionary new audio music [sic!] system presenting the highest digital resolution possible” wordt vertaald met “een revolutionair nieuw muziekformaat“. Dat doet zelfs Google Translate beter, met een revolutionaire nieuwe audio-muzieksysteem. Het artikel in Rolling Stone sprak inderdaad van a revolutionary new audio music system en a modern-day iPod for the 21st Century. Een muzieksysteem dus. Een high-end muzieksysteem.

Het ergst van dit alles vind ik niet het non-nieuws over Neil Young. Het ergst vind ik, dat zulk non-nieuws met een kwartiertje fact-checken tot non-nieuws verwordt, maar dat die vijftien minuten blijkbaar bij De Volkskrant, Het Parool, De Morgen en NOS radio 2 en vele anderen niet meer aanwezig zijn.

Want hoe kan ik voortaan weten welke berichten wèl gecontroleerd zijn?